19. yüzyılın sonlarından itibaren geliştirilmeye başlanan ve 20. yüzyılın sonlarına gelindiğinde dünya üzerinde adını duyurmaya başlayan elektrikli araçlar, geleceğin teknolojisi olarak görülmektedir. Teknolojinin dünyaya kazandırdığı çevreci çözümlerden de olan elektrikli araçların karbondioksit salınımını neredeyse ortadan kaldırdığı için yeşil çevre oluşturmada büyük bir etkisi bulunmaktadır. Yolları yüzyılı aşkın bir süredir aşındıran içten yanmalı motora sahip araçların yerini yavaş yavaş almaya başlayan elektrikli araçlar, gelecekte adlarını daha sık duyurmak için gün geçtikçe gelişmeye devam etmektedir.
Elektrikli araçlar, her biri teknoloji mucizesi olan eşsiz parçaların bir araya getirilmesiyle oluşturulmuştur. Geleneksel motorlara nazaran daha karmaşık bir yapıya sahip olan elektrikli araçlar motorları, ortaya çıkan tüm sorunların üstesinden gelinmesiyle birlikte daha efektif bir şekilde yollarda yer almaya başlamıştır. Elektrikli araba denildiğinde herkesin aklına şüphesiz motor gelmektedir. Aracın kalbi sayılabilecek derecede önem taşıyan motor, aracın her bir parçasını beslemek için görev görmektedir. Motor harici birçok parçaya sahip olan elektrikli araçlar, türlü yapıları ve çeşitli kullanım stilleriyle gelecek zamanların en gözde teknoloji ürünlerinden biri olma adına büyük gelişim göstermiştir.
Elektrikli Araçların Parçaları Nelerdir?
Elektrikli araç içerisinde bulunan her bir parçanın kendine özgü görevi bulunmaktadır. Fakat çoğu parça birbiriyle senkronize bir şekilde çalışmaktadır. Özellikle motorun bu parçalar üzerinde büyük etkisi vardır. Zira araç içerisindeki tüm elektrik üretimin başlatıldığı ve diğer parçalara aktarıldığı yer motordur. Elektrikli araçların olmazsa olmazlarından biri de bataryadır. Batarya, motora elektrik enerjisini ileten ve aracın hareket etmesini sağlamaktadır. Bunların yanı sıra “Elektrikli araçların parçaları nelerdir?” sorusunun yanıtı şunlardır;
- Akım dönüştürücü (DC/DC)
- Yedek batarya
- Araç içi şarj ünitesi
- Şarj girişi
- Enerji kazanımlı/ rejeneratif fren
- Sıcaklık kontrol sistemi
- Denetleyici/ kontrolör
- Transmisyon
- Elektrikli çekiş motoru
- Çekiş pil takımı
- Elektrikli şanzıman
Elektrikli Araçlar Ne Tür Şarj Cihazlarına İhtiyaç Duyarlar?
Her bir parçanın kendine has özelliği bulunmaktadır. Fakat elektrikli araç içerisinde görevi en belli olan ve arabanın hareket edebilmesi için gerekli olan ilk şey bataryadır. Elektrikli araç içerisindeki motor gibi elektrik kullanan parçaları besleyici bir görevi bulunan bataryalar, sonsuz bir enerji deposuna sahip değildir. Bu sebeple araçlardaki bataryaların belirli zamanlarda yeniden şarj edilmesi gerekmektedir. Tıpkı benzinli ya da dizel araçların yeniden yakıta ihtiyacı olduğu gibi elektrikli otomotivler de şarj edilmelidir.
Elektrikli araçlarda çoğunlukla yeniden şarj edilebilen NiMh ile Lityum-iyon piller kullanılmaktadır. Batarya teknolojisinin en gelişmiş versiyonları olan bu piller, enerji yoğunluğunun yüksek düzeyde olması sebebiyle oldukça rağbet görmektedir. Özellikle lityum-iyon piller sektöründe en başı çekmektedir. Anlık olarak aktarılan sürekli akımı stabil düzeyde aktarmada oldukça tutarlı olan bu piller, dolum esnasında da hızlı bir şekilde tamamlanmalarıyla bilinmektedir.
Araçlardaki bataryaların dolumu normal bir AA/AAA pillere göre oldukça farklıdır. Daha büyük bir bataryaya sahip olması sebebiyle elektrikli araç şarj istasyonları kurulmaktadır. Bu istasyonlarda araçlar kolaylıkla şarj edilebilmektedir. Fakat gelişen teknolojiyle birlikte elektrikli araçlar normal ev elektriğiyle de şarj edilebilmektedir. İlk olarak plug-in elektrikli araçlarda görülen bu durum, gelişen teknoloji sayesinde elektrikli otomobillerin tümüne yansımıştır.
İlginizi çekebilir: Elektrikli Araçlarda Süspansiyon Sistemi Nasıldır?
Elektrikli Araç Parçalarının Görevleri Nelerdir?
Elektrikli bir aracın hareket etmesi ve tüm görevlerini yerine getirmesi için motorun yanı sıra bataryalara, süspansiyona ve akım dönüştürücü gibi parçalara da ihtiyacı bulunmaktadır. Her biri farklı bir şekilde işleyen elektrikli araba görevleri nelerdir? Elektrikli araç parçalarının görevleri:
- Elektrik motoru: Elektrikli araçların kalbi olarak görülen elektrikli motor, bataryadan gelen enerjiyi hareket enerjisine çevirmektedir.
- Pil (çekme bataryası): Elektrikli aracın besleme organıdır. Araçtaki çeşitli parçalara elektrik enerjisi göndermektedir.
- Akım dönüştürücü: Akım dönüştürücü, bataryadaki yüksek gerilimli DC yani doğru akımı, düşük voltajlı DC’ye dönüştürmektedir .
- Yedek batarya: Araç içerisinde yer alan ses sitemleri, fren takviyesi gibi özellikleri beslemek için yedek batarya kullanılmaktadır.
- Araç içi şarj ünitesi: AC ve DC akım arasındaki çevirme işlemi araç içi şarj ünitesinde gerçekleşmektedir.
- Şarj girişi: Bataryanın şarj edilebilmesi adına aracın harici bir güç kaynağına bağlanmasını sağlamaktadır.
- Denetleyici/ kontrolör): Araçtaki tüm parçaları denetlemektedir. Araç içerisinde herhangi bir arıza ya da sorun uyarıları denetleyici tarafından yapılmaktadır.
- Sıcaklık kontrol sistemi: Araç içerisinde sorun çıkartabilecek sıcaklıkların dengelenmesini sağlamaktadır.
- Enerji Kazanımlı/ rejenatif fren: Elektrikli araçlarda normal şarjların yanı sıra frenlerden de enerji depolanabilmektedir. Fren balatalarının durma esnasında ortaya çıkardıkları kinetik enerji, rejenatif fren sayesinde elektrik enerjisine çevrilmektedir.
- Transmisyon: Elektrik motorundan gelen mekanik enerjinin tekerleklere aktarılmasını sağlamaktadır.
- Elektrikli çekiş motoru: Aracın tekerleklerini hareket ettirmek için bir nevi çekiş işlevi gören motordur.
- Çekiş piş takımı: Elektrikli çekiş motoru için elektriği depolamaktadır.
- Elektrikli şanzıman: Tekerlekleri yönlendirme ve yol konforu sağlama görevini üstlenmektedir.
Elektrikli Araç Şarjı İçin En İyi Şarj Cihazı Hangisidir?
Elektrikli araçlar için birden fazla şarj türü bulunmaktadır. Her bir araç için kullanıma göre değişen bu şarj çeşitleri birkaç tiptedir.
Elektrikli araba şarj ihtiyacını tamamlayabilmek için farklı türde metotlar da bulunmaktadır.
- Ultra hızlı şarj cihazları: Elektrikli araç şarj cihazları arasında en hızlısıdır. Ultra hızlı iletkenler sayesinde bu cihazlar, 100+Kw ila 350+Kw’a kadar şarj edebilmektedir.
- Hızlı şarj cihazları: Yaklaşık 3-4 saat içerisinde elektrikli aracı şarj eden cihazlardır. Bu cihazlar, 7Kw ila 22 KW güç sağlamaktadır.
- Yavaş şarj cihazları: 6-12 saat içerisinde aracı şarj etmektedir. Yavaş şarj cihazları, 3Kw’a kadar güç sağlamaktadır.
